سروش سینما/ خروج بهرنگ توفیقی از سایه نویسندگان سریال‌هایش، پروپاگاندای آثار خانگی با کلیدواژه توقیف، ماندن یا رفتن علی عسکری در صداوسیما و گلایه‌های بازیگر «به رنگ خدا» از مهمترین اخبار هفته سیما بود.
«هفت روز سیما» عنوان بسته خبری-تحلیلی ویژه‌ای است که در پایان هر هفته به بازخوانی اهم تحولات خبری مرتبط با متن و حاشیه تولیدات صداوسیما و اتفاقات پیرامونی آن در طول هفته می‌پردازد.
در این بسته خبری هفتگی تلاش کردیم در کنار خبرهای رسمی فعالیت برنامه‌سازان و مدیران سیما، نیم‌نگاهی به حواشی رسانه‌ای و حتی شایعاتی که به‌رغم غیررسمی بودن می‌توانستند در اخبار مرتبط با سیما تأثیرگذار باشند هم داشته باشیم.
امروز پنجشنبه ۱۱ شهریور ماه می‌توانید با شماره ۹۲ بسته خبری «هفت روز سیما» در مرور متن و حاشیه اتفاقات تلویزیون و خارج از تلویزیون در هفته‌ای که گذشت، با ما همراه شوید.
چهره هفته؛ بهرنگ توفیقی
بهرنگ توفیقی کارگردان سریال‌های متعددی در تلویزیون است اما آنقدر که نام این سریال‌ها با نویسندگان و تهیه کنندگان شأن پررنگ شد نام او به عنوان کارگردان آن آثار مطرح و برجسته نشد. او اگرچه از نظر تکنیکی و کارگردانی و میزانسن و نحوه فیلمبرداری در آثار هم مورد توجه قرار گرفته است با این حال به عنوان سازنده اثر در خیلی از این سریال‌ها نام نویسنده یا تهیه کننده گاهی بیشتر از او نظرها را جلب کرده است.
توفیقی در ابتدای دهه نود سریال‌هایی چون «مسیر انحرافی»، «انقلاب زیبا» و «آمین» را ساخت و بعد از آن همکاری‌های پی در پی و مدوامی با دو نویسنده داشت سعید نعمت الله و حامد عنقا که در بیشتر این سریال‌ها نام این دو بیشتر سر و صدا کرد.
توفیقی با نویسندگی سعید نعمت الله سریال‌هایی چون «پشت بام تهران»، «زیر پای مادر» و «عقیق» را ساخت که به دلیل سایه انداختن نگاه نویسنده گاه خود نعمت الله بیشتر در مقام مصاحبه شونده درباره این آثار گفتگو هم کرده است. نعمت الله البته فراتر از نویسنده در کنار توفیقی مشغول میزانسن دادن و کارگردانی هم بوده است و طی یک سال اخیر نیز اولین سریال خود را کارگردانی کرد.
بعد از آن توفیقی سه سریال هم با نویسندگی و تهیه کنندگی حامد عنقا ساخت؛ «پدر»، «بر سر دوراهی» و «آقازاده» که هر یک در زمان خود جزو پرمخاطب های تلویزیون شدند و حواشی مختلفی داشتند به ویژه «آقازاده» که در بسیاری موارد استانداردهای سریال سازی شبکه خانگی را هم در قصه، بازی، کارگردانی و… ارتقا داد و البته اینجا هم بیشتر نام عنقا بود که در صدر رسانه‌ها قرار گرفت.
حالا توفیقی این روزها سریالی روی آنتن دارد که این بار بیشترین بار مسئولیت و مالکیت معنوی اش بر دوش خودش است. سریال «افرا» که حدود یک هفته است روی آنتن شبکه یک رفته است و البته طرح آن را پدرام پورامیری و حسین امیری دوماری نوشته‌اند که پیش از این فیلم سینمایی «جاندار» را با قصه‌ای ملتهب و فضایی تلخ در سینما ساخته‌اند. «افرا» هم تا حدی از یک قصه نه تلخ اما ملودرام متأثر است و حتی موسیقی سریال نیز بر فضای دراماتیک آن افزوده است. این درام همان ابتدا شکل می‌گیرد و در قسمت اول قصه با معضلات یک زوج در آستانه طلاق آشنا می‌شویم و همچنین با داستان دختری که پدرش (مهدی سلطانی) نمی‌خواهد با مردی که او دوست دارد آشنا شود.
قصه این سریال خیلی زودتر از قصه‌های کلیشه‌ای شروع می‌شود و به همین دلیل مخاطب را هم زودتر و جدی تر با خود همراه کرده است. مهدی سلطانی، روزبه حصاری، پژمان بازغی، مینا وحید، نسرین بابایی و فریبا متخصص به همراه چند بازیگر جوان و کمتر دیده شده از بازیگران این سریال هستند و باید دید ساخته جدید بهرنگ توفیقی او را چگونه در مقام قضاوت‌های رسانه‌ها و مخاطبان عام قرار خواهد داد. او این هفته گفتگویی هم با برنامه «استودیو هشت» رادیو نمایش داشت و درباره این سریال گفته بود که اگر آن را نمی‌ساخت پشیمان می‌شد.
حاشیه هفته؛ تبلیغ به سبک توقیف؟
کلیدواژه «توقیف» دیگر به مثابه یک حربه تبلیغاتی سریع اما لو رفته عمل می‌کند و آنقدر برای برخی پروژه‌ها با کد دادن از این طریق پروپاگاندا شده است که حالا حتی اگر پروژه‌ای واقعاً توقیف هم بشود بسیاری ابتدا آن را یک ترفند تبلیغاتی می‌دانند.
این هفته هم حاشیه‌ای مشابه برای سریال «قبله عالم» که در شبکه خانگی عرضه می‌شود رقم خورد. این سریال به کارگردانی حامد محمدی ساخته می‌شود و تاکنون نتوانسته است موفقیتی در جذب مخاطبانش داشته باشد. قسمت جدید این سریال این هفته پخش نشد و یکی از بازیگران در آُستانه عرضه، خبر از توقیف سریال داد. نکته‌ای که در شبکه‌های اجتماعی پیچید و به واسطه آنچه در قسمت‌های ابتدایی سریال مشاهده شد برخی از کاربران به پای همان مدل تبلیغاتی گذاشتند.
حاشیه تبلیغ با کلیدواژه توقیف آنچنان پیش رفت که منوچهر محمدی به عنوان تهیه کننده سریال هم گفتگویی انجام داد و در پاسخ به پرسش خبرنگار درباره اتهام به اینکه می‌خواهند با اعلام توقیف، سریال بیشتر بفروشد، به خبرگزاری تسنیم بیان کرد که «هیچ وقت دنبال ترفندهای تبلیغاتی نبوده‌ایم و نیستیم و اعتقاد داریم اثر هنری خود باید بتواند از خودش دفاع کند.»
او درباره سریال هم گفته بود که هیچ مشکلی برای عرضه سریال وجود ندارد و احتمالاً از اوایل هفته آینده، پخش این سریال از سر گرفته خواهد شد.
یک نکته نسبت به موارد اعلام توقیفی هم جالب است که در اکثر موارد خود عوامل یک سریال چنین حواشی‌ای را مطرح می‌کنند مثلاً کارگردان یا بازیگران در وهله اول از توقیف می‌گویند و بعد تازه اصل ماجرا مشخص می‌شود.
نکته هفته؛ علی عسکری می‌ماند یا می‌رود؟
عبدالعلی علی عسکری رئیس مهمترین نهاد رسانه‌ای کشور که از آن با عنوان تریبون نظام یاد می‌شود این روزها فعالیت‌هایی جدی در صحنه و پشت صحنه دارد. با این حال در همین روزها زمزمه‌های بسیاری هم درباره ماندن یا رفتن او مساله شده است.
موعد پنج سال ریاست علی عسکری بر سازمان صداوسیما به پایان رسیده است و بسیاری گمانه زنی‌هایی برای جانشینی او بر مسند ریاست این سازمان کلان زده‌اند.
گمانه‌هایی که این روزها در پی این است که بداند بالاخره این پنج سال رسماً به پایان خواهد رسید و یا ممکن است یک بار دیگر تمدید شود و دوره‌ای ۱۰ ساله مشابه رؤسای قبلی صداوسیما به جز محمد سرافراز داشته باشد.
این میان غیر از گمانه زنی‌های رسانه‌ای عده‌ای هم فراتر رفته و به نقد و آسیب شناسی دوران پنج ساله ریاست علی عسکری پراخته اند. غیر از این آسیب شناسی های شخصی و فردی نامه‌ای هم اخیراً بازتاب فراوانی در میان رسانه‌ها داشت که به نمایندگی از جمعی از تشکل‌های بسیج دانشجویی نوشته شده بود.
در این نامه امضا کنندگان نقدی به دوران پر فراز و نشیب علی عسکری داشتند که شاید به واسطه شبکه‌های اجتماعی هر یک از حواشی مثل بمبی در شبکه‌های اجتماعی صدا کرد.
در بخشی از نامه تشکل‌ها به رهبر انقلاب که خواهان پایان دوران ریاست علی عسکری شده‌اند آمده است: «در این سال‌ها برنامه‌ها و تولیدات رسانه ملی، اکثراً متناسب با سبک زندگی اقلیتی ثروتمند و و بی‌دغدغه بوده؛ سریال‌هایی که در خانه‌های چندصدمتری به همراه ماشین‌های چندمیلیاردی ساخته‌شدند و رسانه ملی را به صحنه تجملات تبدیل کرده‌اند. خلاصه آنکه رسانه ملی در این سال‌ها، رسانه محرومین و مستضعفین نبوده‌است. آیا اخبار و سایر برنامه‌های صدا و سیمای ملی، بازتاب‌دهنده دغدغه مستضعفین و محرومین جامعه بود؟ آیا از مشکلات کارگران، آلونک‌نشینان، اصناف و دیگر اقشار مردم که در این سال‌ها نسبت به مسائل معیشتی پیش آمده معترض بودند، اثری در رسانه ملی دیده می‌شود؟ متأسفانه صدا و سیمای ملی، در این سال‌ها بیش از اینکه در کنار مردم باشد، در مقابل آنها صف‌آرایی کرده است.»
با این حال رئیس صداوسیما این روزها فعالیت‌های خود را دارد و به تازگی هم از پشت صحنه سریال «سلمان فارسی» بازدید کرد، دیداری با علما داشت و چند طرح هم افتتاح کرد.
سینما در سیما؛ شکستن سکوت بازیگر «به رنگ خدا»
خیلی‌ها دوست دارند دنبال کودکان بازیگر فیلم‌ها بگردند و ببینند طی سال‌ها بعد چه اتفاقی برایشان رخ می‌دهد و چه سرنوشتی پیدا می‌کنند. کودکانی که برخی از آنها با وجود درخشش در دنیای سینما و با وجود اینکه دلیل جایزه‌های متعدد فیلم‌ها شده‌اند اما ستاره بخت شأن در آسمان سینما دیگر ندرخشید و خبری از آنها نشد مثل کودکان فیلم‌های «باشو؛ غریبه کوچک» یا «دونده» یا فیلم‌های مطرحی که کودکان و نوجوانان نطقه مرکزی شأن بوده‌اند.
این هفته برنامه «ماه در می زند» شبکه دو، یکی از همین کودکان را که به واسطه فیلم محبوب «به رنگ خدا» مورد توجه قرار گرفت دعوت کرد و با او درباره همین سال‌های زندگی اش که در نبود فعالیت‌های سینمایی گذشت گفتگو کرد. فیلم «به رنگ خدا» به کارگردانی مجید مجیدی ساخته شده است و دستاوردهای آن بعد از چند دهه هنوز ادامه دارد و اتفاقاً روز گذشته خبر حضورش در یکی از جشنواره جهانی دوباره رسانه‌ای شد.
محسن رمضانی بازیگر کودک فیلم «به رنگ خدا» که به همراه مادر، همسر و بهترین دوستش در این برنامه شرکت کرده بود، درباره سیر زندگی‌اش پس از بازی در «رنگ خدا» و شهرتی که به دست آورد، گفت: من یک آدم احساسی هستم. هر کس به من یک مقدار محبت کند متأسفانه زود فریب می‌خورم و همین باعث شد که از نظر روحی پس از این فیلم دچار مشکل شوم. وقتی من وارد عرصه سینما شدم و همه من را شناختند هر کسی از راه رسید به من حرفی زد. یکی گفت چه بازیگر خوبی، دیگری گفت کاش چشم‌هایم برای تو بود. یکی دیگر گفت من هیچ‌وقت تو را تنها نمی‌گذارم و یکی هم گفت هر وقت مشکلی داشتی من مشکلت را حل می‌کنم. همه فکر می‌کردند مشکلات من مالی است. من فریب خوردم و وقتی به خودم آمدم دیدم تمام آدم‌هایی که به من می‌گفتند دوستت دارم، هیچ‌وقت تنهایت نمی‌گذارم، فقط به فکر منافع خودشان بودند.
وی در ادامه با گلایه از کسانی که او را به مراسم‌های مختلف میبردند، بیان کرد: مثلاً یکی می‌گفت بیا با هم به سینما برویم. می‌گفتم چه آدم خوبی است. می‌داند من سینما را دوست دارم. آن موقع نمی‌دانستم کسی که می‌خواهد من را به سینما ببرد به این فکر می‌کند که مردم بگویند این را ببین با هنرپیشه «رنگ خدا» به سینما آمده است. مدتی گذشت به خودم آمدم دیدم تنها شدم و این ضربه روحی بدی برایم ایجاد کرد.
پیشنهاد ویژه؛ مداحی سه نفره عربی روی آنتن زنده
طی ۲ شب گذشته شبکه سه یک مراسم زنده و البته متفاوت از مداحی چند تن از مداحان مشهور را روی آنتن برد. میثم مطیعی، محمود کریمی و مجید بنی فاطمه که هر یک مداحی و گرداننده یک مراسم به تنهایی هستند این بار در یک همراهی مشترک مراسمی را در بصره اجرا می‌کنند.
مداحی‌ها به زبان عربی اجرا می‌شود و اتفاقاً از دیشب زیرنویس ترجمه آنچه مداحی و اجرا می‌شود نیز در شبکه سه برای مخاطبان قرار گرفته است که ارزش افزوده‌ای بر ماجرا بود.
جز یک نکته که حاضران در مراسم ماسک ندارند و آن هم به دلیل پروتکل‌هایی است که در عراق مورد ملاحظه قرار نمی‌گیرد شیوه مداحی‌ها، همراهی سه نفره و به ویژه محتوای آنها می‌تواند برای مخاطبان جذاب باشد.
امشب آخرین شب از این مراسم است که بعد از خبر ساعت ۲۲ روی آنتن می‌رود.
- نویسنده : یوسفی
- منبع خبر : مهر
